معاون پژوهشهای بین الملل مرکز تحقیقات استراتژیک در گفتگو با خبرگزاری مهر با شیطنت آمیز خواندن و تحریف نوشته هایش در کتاب "بررسی روابط خارجی ایران و آلمان" توسط رادیو رژیم صهیونیستی با تکذیب آنچه در بخش خبری روز شنبه رادیو اسراییل به نقل از کتاب منتسب به وی مورد تحریف واقع شده است متن اصلی کتاب را که بر صلحآمیز بودن سیاست هستهیی ایران تاکید شده است ارایه کرد.
موسویان این شگرد رادیو اسراییل را شگرد کهنه واز مد افتاده ای که این روزهاوبا وجود و گسترش رسانه های جمعی دیگر کارایی ندارد، خواند و گفت که شیطنت هایی از این دست موضوع جدیدی نیست.
این مذاکره کننده ارشد پرونده هسته ای ایران در زمان دکتر روحانی با تاکید بر تلاش ایران برای دستیابی به فناوری هسته ای رسما اعلام کرد که وی شخصا تلاش برای دستیابی به فناوری هسته ای را تایید می کند اما تلاش درجهت دستیابی به سلاح اتمی را نفی.
موسویان با اشاره به بخشهای مورد تحریف قرارگرفته در خبر رادیو اسراییل، قسمتهایی از متن اصلی کتاب را جهت استحضار در اختیار مخاطبان قرارداده است.
در کتاب وی و در فصل موضوعات مورد اختلاف طرفین؛ سلاحهای کشتار جمعی و روند صلح خاورمیانه آمده است:
« این واقعیتی است که حفظ وضع موجود اتمی در خاورمیانه به زودی ممکن است موضوعی کاملا مربوط به گذشته باشد. اسراییل هم چنان تنها دولتی است که دارای سلاحهای هستهیی است، اگر چه تا به حال آشکارا وضعیت هستهیی خود را اعلام نکرده است. در حاشیه منطقه (خاورمیانه) پاکستان نیز با در اختیار داشتن سلاح اتمی میتواند به تهدیدی بالقوه علیه امنیت ملی ایران تبدیل شود. علاوه بر این دولتها و تواناییهای بالفعل یا بالقوه آنها، ناظرین بینالمللی در مورد اینکه ایران نیز در جستجوی سلاح اتمی است، نگرانند. قصد اعلام شدهی ایران همچنان دستیابی به تواناییهای هستهیی برای مقاصد غیر نظامی است و تهران نیز از متقاضیان جدی ایجاد یک منطقه عاری از سلاحهای هستهیی در خاورمیانه است. همچنین ایران معاهدات بینالمللی مرتبط با سلاحهای کشتار جمعی از جمله معاهدهی منع گسترش سلاحهای هستهیی و معاهدهی منع جامع آزمایشات هستهیی را امضاء کرده است.
با این حال، به رغم این ژستها، تردیدهایی وجود دارد بر اینکه ایران در دهه 90 میلادی برای دستیابی و استفاده از سلاحهای اتمی در تلاش بوده است. ناظرین به صرف وجود نیروگاه اتمی بوشهر و نیز جزئیات فنآوریهایی که ایران در خلال دهه 90 برای کسب آنها تلاش کرده است مانند کوششهای ایران برای تولید موشکهای برد متوسط ( که میتوانند به عنوان ابزار حمل کلاهکهای هستهیی مورد استفاده قرار گیرند) این چنین نتیجهگیریهایی مینمودند.
بسیاری از تحلیلگران اظهار میدارند که ایران برای بلندپروازیهای هستهیی خود دلیل منطقی دارد، دلیلی که اگر از دیدگاه تهران نگریسته شود، حتی قانع کننده است. در زمان محمدرضا شاه، ایران توسط غرب تسلیح میشد، اما اکنون به دلایل متعدد این گزینه در اختیار جمهوری اسلامی قرار ندارد. به طوری که به دنبال انقلاب سال 1979، ایران در مقابل عراق درجنگ هشت ساله از سال 1980 تا 1988 تنها رها شد. در حالی که غرب به تحریک ایالات متحده که تحلیلگرانش ایران را تهدیدی بزرگ میداستند از عراق حمایت به عمل میآورد. به همین دلیل ایران بعد از انقلاب تاکید شدیدی بر خودکفایی نظامی نموده است. از سال 1988 ایران به شدت برای توسعهی صنایع نظامی خود کوشید تا با پایین آوردن وابستگی خود به فروشندگان خارجی اسلحه، از اثرات احتمالی تحریمهای تسلیحاتی آینده کاسته و ارتشی مدرن پایهگذاری کند که بتواند با مجموعهیی از تهدیدهای بالقوه مقابله نماید. در مقاطع زمانی مختلف، ایران انقلابی خود را در معرض تهدید اتحاد شوروی، ایالات متحده اسراییل و نیز همسایگان خود در منطقه از جمله افغانستان، آذربایجان، ترکیه و عراق دیده است. از سوی دیگر شکست عراق در جنگ سال1991 (1370) خلیج فارس و تحریمها و مجازاتهای بینالمللی متعاقب آن فشار زیادی را از دوش ایران برداشته است.
ایران همچنین نیل به سلاح هستهیی توسط پاکستان را با این منطق تحمل میکند که این حرکت بخشی از تلاش کشورهای اسلامی برای مقابله با تواناییهای اسراییل و جبران ضعفهای نسبی جهان اسلام است. در سالهای پایانی دههی 1980 در ایران دیدگاهی وجود داشت که معتقد بود یک بمب اتمی اسلامی میتواند با تواناییهای هستهیی اسراییل مقابله کند. از سوی دیگر، این اعتقاد در محافل سیاست خارجی ایران وجود دارد که تلاشهای صلحآمیز هستهیی ایران به خودی خود ممکن است باعث ایجاد خطر مضاعفی از سوی اسراییل باشد. تخریب رآکتور اتمی «اسیراک» عراق در یک حملهی هوایی توسط اسراییل در سال 1981 حقیقتی است که هنوز در تهران به یاد آورده میشود. مقامات ارشد اسراییل در اظهارات گوناگونی به ایران هشدار دادهاند که حق حمله به تاسیسات اتمی ایران را برای خود محفوظ میدانند، در نتیجه، گسترش همکاریهای نظامی ترکیه و اسراییل، اسراییل اکنون به مراتب راحتتر میتواند در قلمرو ایران دخالت کند. ایران در دهه 1370 واقعا آگاه بود که نیروگاه اتمی بوشهر میتواند به هدفی برای حملات نظامی مبدل شود، البته در صورتی که ایران قصد دستیابی به سلاح اتمی داشت و توفیق مییافت این احتمال از میان میرفت.
به اعتقاد نویسنده، انگیزهی ایران برای ارتقای تواناییهای نظامی خود حتی اگر تماما دفاعی هم نباشد، منطقی وتوجیهپذیر است. ایران خود را یک قدرت مهم منطقهیی میبیند و به دلایل اقتصادی و ژئوپولتیکی، در منطقه خلیج فارس یک قدرت به شمارمیرود. به همین دلیل طراحان سیاست خارجی ایران معتقدند که ایران باید از توانمندیهای یک قدرت نظامی موثر برخوردار باشد. البته این حقیقت نیز وجود دارد که تسلیحات اتمی برای کشورهایی که هنوز از مکشلات مالی ناشی از محدودیتهای اعمال شده بر فعالیتهای اقتصادیشان رنج میبرند، نسبت به توسعه سلاحهای متعارف ( که بسیار گران و هزینه بر است) گزینه ارزانتری به شمارمیرود. لذا میتوان تحریمهای آمریکا در دهه 90 را ازعوامل تشویق ایران به توسعهی فنآوری هستهیی صلحامیز به عتنوان راهی سریعترو ارزانتر در مسیر تحکیم موقعیت منطقهیی خود دانست. لذا بدون این که تلاش ایران برای دستیابی به سلاحهای اتمی در دستور کار باشد، واقعیت آن است که ایران باید برای کسب فنآوری صلحآمیز هستهیی تلاش کند تا با حداقل هزینهی اقتصادی از قدرت بازداردگی متناسب با جایگاه استراتژیک خود بهرهمند گردد. به بیان دیگر اگر یک برنامه برای دستیابی به فنآوری صلحآمیز هستهیی برای کشور میلیاردها دلار هزینه در بر داشته باشد، بازسازی توان نظامی متعارف کشور در حد بازدارندگی کامل، معادل دهها میلیارد دلار هزینه خواهد داشت. بنا به دلایلی از این قبیل، استراتژیستهای ایران باید این فرضیه را مورد بررسی قرار دهند که برخورداری ایران از توان صلحآمیز هستهیی، میتواند توان بازدارندگی ایران در مقابل تهاجم احتمالی آمریکا در منطقه خلیج فارس را به نحو موثری ارتقاء بخشد.
همچنین در بخش جهتگیری سیاستهای ایالات متحده و اتحادیهی اروپایی بر علیه ایران آمده است:
سیاستهای ایالات متحده در دههی1990(1369) در زمینهی ممانعت از تلاشهای ایران برای مدرنیزه کردن نیروهای مسلح خویش از طریق جلوگیری از انعقاد قراردادهای خرید تسلیحات بین تهران و سایر کشورها به نظرموفق میرسید. ایران از دسترسی به سلاحها و فنآوری پیچیدهی غربی محروم شده و مجبور شد به عرضه کنندگانی چون کرهی شمالی، چین و روسیه تکیه نماید. همچنین تلاشهای واشنگتن بر توسعهی فنآوری هستهیی غیر نظامی در ایران نیز اثر نهاد. اینکه شرکت زیمنس آلمان (که در زمان قبل از انقلاب با ایران برای احداث نیروگاه اتمی بوشهر قرارداد بسته بود) مکررا از اجابت خواست دولت ایران برای عمل به تعهدات خود وتکمیل این نیروگاه سرباز زد، عمدتا نتیجه فشارهای ایالات متحده بود. ایران همچنین خسارات فراوانی در بخش اقتصادی متحمل شد که ریشه آنها به تلاشهای آمریکا در پشت صحنه باز میگشت. در سال 1987(1366) آرژانتین از عرضه فنآوری تولید و بازیافت سوخت هستهیی و نیز یک راکتور20 - 30 مگاواتی تحقیقاتی به ایران خودداری کرد. در سال1990 ( 1369) چین از دادن یک رآکتور 30 مگاواتی تحقیقاتی به ایران در سال 1998 ( 1367) از انعقاد قرارداد ساخت مرکز تبدیل هگزافلوراید اورانیوم در اصفهان امتناع کرد. هند در سال 1991 (1370) درخواست ایران برای تحویل یک رآکتور 10 مگاواتی تحقیقاتی را رد کرد. نهایتا در سال 1995(1374) روسیه از انتقال حتی یک دستگاه سانتریفیوژ غنیسازی و نیز یک رآکتور 330 مگاواتی تحقیقات ( که هر دو را به ایران قول داده بود) امتناع ورزید.
... این فشارها و تحریمهای غیر قانونی در بخش تکنولوژی هستهیی، موجب شد ایران درصدد برآید تا از چرخه سوخت برخوردار شده و استقلال خود در زمینه تکنولوژی هستهیی را به دست آورد.
در همین حال فشارهای اقتصادی آمریکا نیز عوارض خود را بر جای نهاد. ایران از سال 1989 تا سال 1999 ( 1378-1368) مجبور شد هزینههای نظامی خود را به نصف کاهش داده تا بتواند به بازسازی خرابیهای جنگ بپردازد. به دنبال جنگ ایران و عتراق ایران در نظر داشت طی پنج سال سالانه دو میلیارد دلار صرف هزینهی خریدهای نظامی کند. اما هزینهها درعمل و نیز از نظر سطح تسلیحاتی که به دست آورد در حدی بسیار پایینتر از برنامهریزیها بود ایران طبق برنامهریزی قبلی نیروی دریایی و توپخانه خودرا گسترش داد اما در سایر زمینهها کمتر موفق بود. درحالی که ایران امیدوار بود حدود 1000 تا 1500 تانک بدست بیاورد، در عمل تنها 225 تانک به دست آورد و از حدود 250 تا 500 خودرو زرهی تنها ترانست 80 عدد بخرد و از حدود 100 تا 200 هواپیمای برناهریزی شده تنها موفق به خرید 65 هواپیما شد. ناگفته نماند که تحریمهای اقتصادی آمریکا خسارات سنگینی برای خود آمریکا در پی داشت و آمریکاییها را از دهها میلیارد دلار تجارت با ایران محروم کرد و زمینه را برای حضور اروپا، ژاپن، کره جنوبی و سایر رقبا فراهم کرد. »
نظر شما